Ingezoomd – De ‘huisopleiding’ van ZHGA en het Nova College

Een beroep leer je het beste door het, onder begeleiding, te (be)oefenen. Natuurlijk: theorie blijft onmisbaar. Maar de grote winst wordt behaald als je het zojuist geleerde direct in praktijk kan brengen. Daarbij geldt: hoe echter, hoe beter. Dit gebeurt volop bij de ‘huisopleiding’ die Zonnehuisgroep Amstelland (ZHGA) en het Nova College hebben opgezet.
Het begon met een ontmoeting op bestuurlijk niveau en eindigde met een langdurig convenant. Zie daar in een enkele zin de ontstaansgeschiedenis van de gezamenlijke opleiding van Nova College met ZHGA. ‘Onze bestuurders hadden het vermoeden dat samenwerken voor alle partijen meerwaarde had’, vertelt Marie-Antoinette Hubers (docente van het Nova College en betrokken bij de ‘huisopleiding’, zoals de gezamenlijk opgezette leerroute in de wandelgangen heet). Dat vermoeden werd al pratend onderstreept: hier lag een kans om een aantrekkelijke, want praktijkgericht opleiding op te zetten. Er werd klein gestart, met een groep van 15 BBL-studenten die wekelijks op woensdag les krijgt. Maar al snel kwamen er meer groepen en meer lesdagen. Sinds de feitelijke start in 2012 zijn er vijf BBL-groepen niveau 3 opgeleid. Drie groepen huishoudelijk medewerkers kregen een opleiding tot Helpende niveau 2; vijf groepen een opleiding Eerst Verantwoordelijk Verzorgende (EVV).

Uitvoerbaar en betaalbaar
Uitval is er nauwelijks; de meeste studenten halen de eindmeet. Dat is al sinds de start van de gezamenlijke opleiding zo. ‘Van de allereerste groep zijn er 25 gediplomeerd’, laat Marie-Antoinette weten. ‘Want naast de oorspronkelijke 15 leerlingen zijn er nog 10 later ingestroomd. Dat kan heel gemakkelijk bij onze opleiding. Doordat wij als Nova-docenten in De Luwte [een van de locaties van ZHGA, red] lesgeven en veel meer individuele aandacht kunnen geven dan op school, kunnen we mensen laten instromen met een eigen opleidingsprogramma. Bijvoorbeeld iemand die mbo-VZ heeft, maar naar IG moet worden geüpgraded. Voor de onderdelen die ze al onder de knie hebben, krijgen ze vrijstelling. Zo houden we de groepen vol genoeg om het uitvoerbaar en betaalbaar te houden. En vol genoeg is bij ons rond de 17 à 18 studenten. Zoiets lukt niet op een ROC. Daar heb je minimaal een klas van 24 studenten nodig om er een fulltime docent op te kunnen zetten.’

ZHGA-saus
Er zijn twee docenten van het Nova College en drie docenten van ZHGA bij de ‘huisopleiding’ betrokken. De Nova-docenten geven 75% van de lessen. Het blijft immers een erkende opleiding, waarbij het Basiscurriculum BBL wordt gevolgd. De overige 25 procent wordt verzorgd door ZHGA. ‘De ZGHA-lessen worden niet alleen door docenten gegeven’, vertelt Sonja Verlinde, zelf een van de ZHGA-docenten. ‘Ook artsen, logopedisten, ergotherapeuten, diëtisten en alle andere disciplines die we hier in huis hebben staan voor de klas. Zelfs het hoofd van de medische dienst komt hier gewoon les geven. De drempel om een arts aan te spreken wordt daardoor veel lager en dat levert alleen maar beter onderwijs op. Verder krijgen we de kans onze “ZHGA-saus” over allerlei lesonderdelen te gieten. Neem het maken van zorgplannen. Daar zijn verschillende methodes voor; het is aan ons te kiezen welke we gaan gebruiken. Wij gebruiken de methode die past bij ons eigen elektronisch cliëntendossier. Hierdoor is er een directe koppeling met de praktijk. De studenten kunnen zo daadwerkelijk oefenen en de opgedane kennis toepassen.

Korte lijnen
Grootste succesfactor bij de ‘huisopleiding’ zijn de korte lijnen. School en zorginstelling zijn nauw verbonden, net als theorie en praktijk, want de zojuist geleerde lesstof kunnen de studenten direct toepassen op de werkvloer: eerst 2 uur theorie over stomazorg, daarna daadwerkelijk oefenen met stoma’s verzorgen. ‘We zijn zo op elkaar ingespeeld, dat we elkaars lessen kunnen overnemen’, aldus Marie-Antoinette. ‘Er is hier dan ook nog nooit een les uitgevallen. Ja, toen het Norovirus was uitgebroken moesten we een lesdag skippen…’ ‘We weten ook precies wat er speelt’, vult Sonja aan. ‘Als er iets niet goed gaat met een student, weet de betrokken praktijkopleider dit vrijwel direct. Er is direct contact tussen docenten en praktijkopleiders om kwesties aangaande leerlingen te bespreken. Dit gaat dan niet alleen over studenten die minder goed presteren en hun aandacht tijdens de les op andere zaken richten, maar het gaat beslist ook over positieve ontwikkelingen.’ ‘We trekken de gehele opleiding samen op’, concludeert Sonja. ‘Dat begint al bij de werving en selectie. Logisch, want het zijn BBL’ers, dus het kunnen ook onze eigen medewerkers zijn. Of worden, want het gros krijgt hier een vaste baan.’