Nieuwsbericht

Burgerschapsonderwijs moet beter

Profielfoto van Andries Knol
6 juli 2022 | 1 minuut lezen

Het burgerschapsonderwijs in het mbo is vaak onder de maat. Ondanks hoge ambities en extra middelen zijn de mbo-scholen er de afgelopen vijf jaar niet in geslaagd tot verbetering te komen. Minister Dijkgraaf grijpt in: hij wil een vorm van examinering invoeren.

Diverse evaluaties van het burgerschapsonderwijs in het mbo leiden tot dezelfde conclusie: het niveau van het onderwijs in burgerschap is – gunstige uitzonderingen daar gelaten – onder de maat. Ondanks extra investeringen en hoge ambities is de situatie de afgelopen vijf jaar niet verbeterd. Dat is volgens minister Dijkgraaf ernstig, want burgerschapsonderwijs is voor de samenleving als geheel van groot belang.

Minder vrijblijvend

De onderzoekers pleiten voor versterking van het burgerschapsonderwijs. Dat moet primair gebeuren door het vak minder vrijblijvend te maken. Minister Dijkgraaf sluit zich aan bij deze conclusie. Hij kondigt aan duidelijke kwalificatie-eisen op te stellen. Hij wil dit samen doen met Dennis Wiersma, als minister verantwoordelijk voor het voortgezet onderwijs, in een ‘goede doorlopende leerlijn’.

Examinering

Op dit moment is er in het mbo sprake van een inspanningsverplichting bij het vak burgerschap. De minister wil graag naar een vorm van examinering. Zijn formulering is nog voorzichtig. Hij verkent de mogelijkheid van ‘een resultaatverplichting of een verruiming van de inspanningsverplichting’. Het kan hierbij gaan om een centraal examen of een schoolexamen. Veel scholen vrezen een nieuw struikelblok voor diplomering en pleiten voor een portfolio-examen.

Bekwaamheid

Naast duidelijke eisen en examinering wil minister Dijkgraaf ook meer inzetten op professionalisering van docenten. In de toekomst zullen docenten burgerschap worden aangesteld op basis van een bekwaamheidsprofiel. Bij de professionalisering van docenten is een belangrijke rol weggelegd voor een nieuw op te richten ‘Expertisepunt Burgerschap’. In dit consortium werken diverse bestaande organisaties, waaronder het Kennispunt mbo Burgerschap en ProDemos, samen. De nieuwe organisatie moet scholen ondersteunen bij de verbetering van het burgerschapsonderwijs.

Profielfoto van Giel Kessels
8 juli 2022
Profielfoto van Giel Kessels
8 juli 2022

Eigenlijk is alles burgerschap. Burgerschap is de relatie binnen een groep. Burgerschap is cultuur. Daarom ben ik ook van mening dat burgerschap veel meer aandacht mag krijgen, maar dan wel gerelateerd aan het beroep. Burgerschap is geen 'los' vak op zich, maar is verweven in ons dagelijkse handelen.
Het idee om burgerschap te examineren maakt dat de gewenste aandacht ook echt naar burgerschap gaat die het verdient, maar hoe zou zo'n examen eruit moeten gaan zien?

Het is voor opleidingen goed te doen om nuttige burgerschap te verweven met het beroep. Burgerschap plannen in het curriculum is lastig. Dat maakt je minder flexibel terwijl het juist mooi is om in te spelen op actualiteiten in relatie tot het beroep en in relatie tot burgerschap. Wij als docenten moeten ons verder bekwamen in burgerschap en wel door ons handelingsrepertoire uit te breiden zodat we bergerschapsonderwerpen beter bespreekbaar kunnen maken op een manier waar studenten van kunnen leren. Om dit even plat te slaan is er al veel winst te behalen in het benoemen dat we met burgerschap bezig zijn en dat wij (opleiders) daarin een voorbeeldrol aannemen.

Profielfoto van Gézina Trouw
8 juli 2022
Profielfoto van Gézina Trouw
8 juli 2022

Deels met je eens Giel maar burgerschap begint niet in het mbo
Een exanen is voor veel studenten ( zeker van korte mbo opleidingen) wel een extra obstakel naar het diploma

Profielfoto van Saskia van der Sluis
Saskia van der Sluis
12 juli 2022
Profielfoto van Saskia van der Sluis
Saskia van der Sluis
12 juli 2022

Met de komst van het vak burgerschap is de Persoonlijk Maatschappelijke Vorming komen te vervallen. Goede lesmethoden zijn ingeruild voor maatschappelijke activiteiten die het individualisme in de maatschappij vergroten. Ik zeg terug naar PMV verdiepende lesstof en maatschappelijk relevante onderwerpen uitdiepen. Terug naar de inhoud.